Tyneham được coi là một ngôi làng "ma" vì hoàn toàn vắng bóng người, mọi cư dân đã rời đi vào năm 1943 bởi một cuộc di tản.
Ngôi làng Tyneham nằm trong một thung lũng hẻo lánh giữa 2 rặng đồi Purbeck Dorset, phía Tây Nam nước Anh. Nơi đây được biết đến là một "ngôi làng bị lãng quên" bởi hoàn toàn vắng bóng người từ năm 1943, thời điểm giữa Chiến tranh Thế giới lần thứ 2.
Ngôi làng có một lịch sử rất lâu đời, nhiều bằng chứng cho thấy hoạt động của con người trong khu vực có từ thời kỳ đồ sắt và các dấu hiệu cho thấy sự hiện diện của người La Mã đã được tìm thấy trong thung lũng. Làng cũng có một nhà thờ cổ thờ Thánh Mary được xây dựng vào thế kỷ 15, từng xuất hiện trong bộ phim "Doomsday Book" (Ngày Khải huyền).
Tuy nhiên, tất cả cư dân của ngôi làng đã rời đi vào tháng 11/1943 bởi một cuộc di tản. Theo đó, địa hình của vùng được cho là lý tưởng cho các cuộc diễn tập quân sự. Văn phòng Chiến tranh đã trưng dụng 7.500 mẫu (30,35 km2) đất xung quanh ngôi làng ngay trước Giáng sinh năm 1943. Điều này cũng đồng nghĩa với việc dân làng phải chịu cảnh mất nhà cửa, thế nhưng nhiều người vẫn hy vọng một ngày nào đó có thể quay lại.
Ước tính có khoảng 225 người đã được di dời khỏi Tyneham, đáng chú ý, một người dân đã để lại lời nhắn vô cùng cảm động trên cửa nhà thờ cho những người lính đến sau.
"Xin hãy đối xử với nhà thờ và các ngôi nhà một cách cẩn thận; chúng tôi đã từ bỏ ngôi nhà của chúng tôi, nơi nhiều người trong chúng tôi đã sống trong nhiều thế hệ để giúp giành chiến thắng trong cuộc chiến để giữ tự do cho loài người. Một ngày nào đó chúng tôi sẽ trở lại và cảm ơn các bạn đã đối xử tử tế với ngôi làng", nguyên văn lời nhắn.
Mặc dù luôn hy vọng trở về nhà, nhưng những cư dân xưa sẽ chẳng thể đặt chân đến Tyneham được nữa. Sau khi chiến tranh kết thúc, nhiều người định cư ở những ngôi nhà mới tại Wareham cách đó 6 dặm (khoảng 10km). Thế nhưng những người khác không hài lòng và khao khát được trở về nhà, bởi vậy họ đã làm dấy lên các cuộc biểu tình, dân làng đòi quyền quay trở lại Tyneham.
Một cuộc điều tra công khai đã được thiết lập vào năm 1948 để giải quyết vấn đề, quyết định rằng một lệnh mua bắt buộc sẽ được ban hành đối với khu đất và Tyneham vẫn thuộc quyền sở hữu của Bộ Quốc phòng Anh. Các sự kiện tiếp theo đã được tổ chức trong vài năm để cố gắng đưa những người sơ tán Tyneham trở về nhà và mở cửa lại ngôi làng. Tuy vậy, không có sự nhất trí nào giữa các nhà vận động, chính quyền và Bộ Quốc phòng được đưa ra.
Rất nhiều tòa nhà trong làng đã không thể ở được và bị bỏ hoang do nhiều năm được sử dụng như một cơ sở huấn luyện quân đội. Phần lớn các biệt thự cổ có tuổi đời từ thế kỷ 14 đã bị phá dỡ vào năm 1967 bởi Bộ Xây dựng Anh lúc đó.
Hiện nay, ngôi làng được dùng làm địa điểm du lịch. Nhiều du khách hiếu kỳ tìm đến làng để chứng kiến bầu không khí được giữ vẹn nguyên từ năm 1943, may mắn khi nhiều căn nhà đang còn ở tình trạng khá tốt. Mặc dù trống rỗng, Tyneham sẽ luôn là một lời nhắc nhở bi thảm về sự hy sinh của người dân cho tự do của họ trong Chiến tranh thế giới thứ 2./.
Nguồn: Linh Chi (T/h)/doisongphapluat.com
