Những ngày qua, khi không khí lạnh bắt đầu tràn về, thời tiết chuyển lạnh đột ngột khiến nhiều người gặp tình huống liệt mặt ngoại biên (liệt dây thần kinh số 7). Bên cạnh đó, trời trở lạnh cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Liệt dây thần kinh số 7 khi trời lạnh
Theo thông tin Trung tâm Y tế khu vực Cẩm Khê (Phú Thọ), chỉ trong 2 ngày trời bắt đầu chuyển lạnh đã ghi nhận 6 ca mắc bệnh liệt mặt ngoại biên. Bệnh nhân nhập viện với các triệu chứng như méo miệng, mắt nhắm không kín, nói khó, uống nước bị rớt.
Ông Phạm Vũ Lý (67 tuổi, ở xã Hùng Việt) kể lại buổi sáng ngủ dậy, thấy mặt lệch sang một bên, khó nói, mắt trái không khép kín. Lo lắng nên ông đến viện khám thì được bác sĩ chẩn đoán liệt dây thần kinh số 7.
Theo bác sĩ Phạm Anh Hùng - Trưởng khoa y học cổ truyền, phục hồi chức năng của trung tâm, bệnh lý này thường tăng mạnh vào thời điểm giao mùa, đặc biệt là khi nhiệt độ thay đổi đột ngột, độ ẩm cao, gió lạnh thổi mạnh. Nguyên nhân chủ yếu là nhiễm lạnh vùng mặt, khiến dây thần kinh số 7 bị viêm, phù nề, dẫn đến mất điều khiển cơ mặt.
"Những người có sức đề kháng yếu, hay thức khuya, uống rượu bia, làm việc ngoài trời hoặc tắm khuya khi trời lạnh là nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh này", bác sĩ Hùng cho biết.
Thời tiết chuyển lạnh, các chuyên gia khuyến cáo giữ ấm khi ra ngoài - Ảnh minh họa: NAM TRẦN
Tại Trung tâm, bệnh nhân được điều trị bằng châm cứu, xoa bóp kết hợp vật lý trị liệu để phục hồi vận động cơ mặt. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị phụ thuộc lớn vào thời điểm phát hiện. Nếu đến muộn hoặc tự ý áp dụng các bài thuốc dân gian không phù hợp, có thể gây thoái hóa dây thần kinh, khiến việc phục hồi rất khó khăn.
Bác sĩ Hùng khuyến cáo người dân giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng đầu, cổ, mặt khi ra ngoài trời lạnh. Đeo khẩu trang, quàng khăn, đội mũ để tránh gió lùa trực tiếp vào mặt, nhất là khi ngủ. Tránh tắm khuya, không để cơ thể lạnh sau khi uống rượu bia.
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên để nâng cao sức đề kháng. Khi có biểu hiện méo miệng, mắt nhắm không kín, uống nước rơi vãi, cần đến cơ sở y tế sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Cẩn trọng nguy cơ đột quỵ
Không chỉ liệt mặt ngoại biên, thời tiết lạnh còn là "kẻ thù" của hệ tim mạch. Mới đây, bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, cho biết vừa tiếp nhận một bệnh nhân 74 tuổi ở Hà Nội, bị xuất huyết não do tăng huyết áp. Rất may, bệnh nhân được cấp cứu kịp thời nên không để lại di chứng nặng nề.
Theo bác sĩ Mạnh, sáng 26-10, bệnh nhân này dậy sớm đi chợ như thường lệ. Khi đang chọn rau, một người quen nhận thấy mặt bà bị méo, lệch sang một bên, liền khuyên bà đi khám ngay. Kết quả chụp CT cho thấy não bị xuất huyết và phù nề, nguyên nhân là huyết áp tăng đột ngột gần 200 mmHg.
"Nếu bệnh nhân chủ quan, về nhà nghỉ rồi mới đi viện, hậu quả có thể rất nghiêm trọng", bác sĩ Mạnh nhấn mạnh.
Theo phân tích của các chuyên gia, thời tiết lạnh khiến huyết áp tăng cao do co mạch ngoại vi và tăng tiết hormone gây co mạch. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, đặc biệt vào sáng sớm và ban đêm, dễ làm vỡ mạch máu não hoặc gây tắc mạch do cục máu đông, dẫn đến đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.
Nhóm có nguy cơ cao là người bị tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh tim mạch, rối loạn mỡ máu. Người cao tuổi, thức khuya, hoặc tập thể dục quá sớm khi trời lạnh.
Để phòng ngừa đột quỵ trong mùa lạnh, bác sĩ Mạnh khuyến cáo người cao tuổi không ra ngoài quá sớm buổi sáng, nhất là khi nhiệt độ thấp. Mặc đủ ấm, đặc biệt là vùng cổ, ngực, tay và chân, uống một cốc nước ấm trước khi ra ngoài để giúp máu lưu thông tốt hơn. Ăn sáng nhẹ để ổn định đường huyết, tránh để bụng đói khi trời lạnh.
Đặc biệt, chú ý đo huyết áp thường xuyên, dùng thuốc đều đặn theo hướng dẫn của bác sĩ. Khám sức khỏe định kỳ để tầm soát nguy cơ tim mạch, đột quỵ.
Cả hai căn bệnh liệt mặt ngoại biên và đột quỵ đều có điểm chung là khởi phát đột ngột và dễ để lại di chứng nặng nề nếu không xử trí kịp thời. Vì vậy, người dân cần nâng cao ý thức phòng bệnh, chú trọng giữ ấm, sinh hoạt điều độ và theo dõi sát những thay đổi bất thường của cơ thể./.
Nguồn: Dương Liễu/tuoitre.vn
