Ngày mai 21.6 Việt Nam đón hạ chí, mang lại ban ngày dài nhất và đêm ngắn nhất trong năm. Hạ chí 2024 đến sớm nhất trong 228 năm qua, kể từ năm 1796.
Hạ chí là gì?
Theo EarthSky, hạ chí không phải là một ngày, mà là một điểm. Đó là khoảnh khắc khi mặt trời ở xa nhất về phía bắc trên bầu trời của chúng ta. Vào ngày có điểm hạ chí, mặt trời mọc và lặn xa nhất về phía bắc trên đường chân trời nơi bạn sống và gần với đỉnh điểm nhất vào buổi trưa.
Ở Bắc bán cầu, ngày có điểm hạ chí đánh dấu những đêm ngắn nhất và những ngày dài nhất trong năm. Đối với Nam bán cầu, nó đánh dấu những đêm dài nhất và những ngày ngắn nhất. Sau ngày này, mặt trời sẽ lại bắt đầu di chuyển về phía nam trên bầu trời của chúng ta.
Theo NASA, "hạ chí" (solstice) có nghĩa là "mặt trời đứng yên" trong tiếng Latin. Đó là bởi vì mặt trời mọc vào ngày hạ chí ở xa nhất về phía đông bắc và hoàng hôn ở xa nhất về phía tây bắc trong năm. Trong một vài ngày trước và sau ngày hạ chí, mặt trời cũng xuất hiện gần những điểm xa nhất này trước khi từ từ quay trở lại để mọc và lặn về phía đông vào điểm phân tiếp theo.
Ngày có điểm hạ chí đánh dấu những đêm ngắn nhất và những ngày dài nhất trong năm - CAO AN BIÊN
Theo Hội Thiên văn Hà Nội (HAS), thời điểm hạ chí, cực bắc của trái đất sẽ nghiêng về phía mặt trời. Lúc này, mặt trời đạt tới vị trí tối đa về phía bắc của bầu trời. Mặt trời sẽ chiếu sáng thẳng lên đường chí tuyến bắc tại 23,44 vĩ độ bắc.
“Đây sẽ là ngày đầu tiên của mùa hè ở Bắc bán cầu và là ngày đầu tiên của mùa đông ở Nam bán cầu. Đây cũng là ngày có thời gian ban ngày dài nhất và đêm ngắn nhất trong năm”, HAS thông tin.
Hạ chí 2024 có gì đặc biệt?
Theo trang tin Yahoo News (Mỹ), mùa hè thiên văn sẽ bắt đầu vào ngày hạ chí, diễn ra lúc 16 giờ 50 phút chiều (theo giờ EDT) vào ngày 20.6. Điều này diễn ra gần 3 tuần sau khi bắt đầu mùa hè khí tượng, bắt đầu vào ngày 1.6.
“Năm nay có ngày hạ chí sớm nhất kể từ năm 1796 khi nó xảy ra lúc 13 giờ 45 chiều (theo giờ ET) ngày 20.6. Vào ngày đó, chỉ có 16 tiểu bang ở Hoa Kỳ, còn sao Hải Vương và sao Diêm Vương vẫn chưa được khám phá”, Yahoo News thông tin.
Hạ chí không phải là một ngày, mà là một điểm - HUY HYUNH
Theo timeanddate.com ở Việt Nam, cụ thể tại TP.HCM, điểm hạ chí năm nay rơi vào 3 giờ 50 phút rạng sáng 21.6. Anh Duy Trần, một người yêu thiên văn đang sống và làm việc tại TP.HCM cho biết anh có đọc được thông tin về hạ chí năm nay đến sớm nhất trong 228 năm qua và cảm thấy hào hứng.
“Có thể con số này có ý nghĩa về mặt thống kê, nhưng cũng thật là đặc biệt. Những ngày trước hạ chí, mặt trời mọc sớm, mình thích thời tiết những ngày này. Bản thân mình cũng dậy thật sớm để đón bình minh, tập thể dục”, anh bày tỏ.
Tại sao ngày hạ chí mỗi năm lại khác nhau?
Mỗi năm, ngày hạ chí ở Bắc bán cầu rơi vào 1 trong 2 ngày: 20.6 hoặc 21.6. Ở Nam bán cầu, ngày hạ chí diễn ra vào ngày 21.12 hoặc 22.12.
Ngày thay đổi vì lịch Gregory có 365 ngày, cứ 4 năm lại có thêm một ngày nhuận vào tháng 2. Trên thực tế, quỹ đạo trái đất quay quanh mặt trời mất 365,25 ngày, theo NASA. Do sự khác biệt này, ngày hạ chí không phải lúc nào cũng diễn ra trong cùng một ngày./.
Nguồn: Cao An Biên/thanhnien.vn