Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang lên kế hoạch cắt giảm gần một nửa ngân sách Bộ Ngoại giao, trong đó bao gồm cả việc đóng cửa gần 30 phái bộ ngoại giao cũng như cắt giảm sâu các khoản viện trợ nước ngoài.
Mức cắt giảm dự kiến khoảng 30 tỷ USD cho năm tài khóa 2026 được nêu trong một văn bản có tên là "Passback" - phản hồi của Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng (OMB) đối với đề xuất ngân sách của Bộ Ngoại giao cho năm tài khóa mới, bắt đầu từ ngày 1/10.
Trong khi Bộ Ngoại giao có thể kiến nghị điều chỉnh thì một quan chức Mỹ cho biết phiên bản cuối cùng "nhiều khả năng chỉ được thay đổi rất ít" trước khi được đệ trình lên Quốc hội xem xét, nơi vẫn có khả năng cao một vài khoản ngân sách sẽ được khôi phục.
Theo một bản ghi nhớ nội bộ mà Reuters có được, chính quyền ông Trump đang xem xét đề xuất đóng cửa ít nhất 27 phái bộ của Mỹ, phần lớn tại châu Phi và châu Âu. Trong số này có 10 đại sứ quán và phần còn lại là các lãnh sự quán.
Bộ Ngoại giao, Nhà Trắng và OMB vẫn chưa đưa ra bình luận nào khi được yêu cầu phản hồi.
Ảnh minh họa: Reuters
Các cuộc thảo luận diễn ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Trump và Ban Hiệu suất chính phủ do ông Elon Musk dẫn đầu đang thúc đẩy kế hoạch tinh giản bộ máy liên bang với quy mô lớn và nhanh chóng nhằm cắt giảm hàng tỷ USD chi tiêu cũng như sa thải hàng nghìn nhân sự.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump từng đề xuất cắt giảm khoảng 1/3 ngân sách cho ngoại giao và viện trợ. Tuy nhiên, Quốc hội - cơ quan có quyền phê duyệt ngân sách liên bang, đã bác bỏ đề xuất này.
Tài liệu “Passback” cho biết ngân sách năm tài khóa 2026 dành cho Bộ Ngoại giao được đề xuất ở mức 28,4 tỷ USD, giảm mạnh so với mức 54,4 tỷ USD hiện tại. Đồng thời, viện trợ nước ngoài do Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) quản lý cũng bị đề xuất cắt giảm từ 38,3 tỷ USD xuống còn 16,9 tỷ USD.
Tài liệu này lưu ý rằng mọi kiến nghị điều chỉnh ngân sách “phải được gửi kèm theo văn bản khiếu nại cụ thể” trước 12 giờ trưa 15/4 (giờ Mỹ).
Tài liệu của Văn phòng Quản lý và Ngân sách (OMB) cũng cho biết chính quyền Tổng thống Trump đang tiến hành giải thể USAID, sáp nhập một số chức năng vào Bộ Ngoại giao và chấm dứt các chương trình bị coi là "trùng lặp hoặc không phù hợp với các ưu tiên của chính quyền. Quá trình giải thể USAID được tiến hành từ tháng 2 dưới sự điều phối của chính quyền ông Trump và Ban Hiệu suất chính phủ (DOGE). Đến nay, hơn 5.000 chương trình đã bị đóng cửa, hàng trăm nhà thầu bị sa thải và thông báo chấm dứt hợp đồng được gửi tới hàng nghìn nhân viên và cán bộ.
Theo tài liệu OMB, các chương trình viện trợ quốc tế khẩn cấp và hỗ trợ người tị nạn quy mô lớn hiện nay sẽ bị loại bỏ. Thay vào đó, hai chương trình mới sẽ được thành lập. Đó là quỹ Viện trợ Nhân đạo Quốc tế trị giá 2,5 tỷ USD và chương trình khẩn cấp của Tổng thống về người tị nạn và di cư trị giá 1,5 tỷ USD.
Tài liệu nhấn mạnh rằng chương trình thứ hai sẽ được sử dụng cho “các cuộc khủng hoảng khẩn cấp và mới phát sinh cả trong và ngoài nước”, đồng thời khẳng định cách tiếp cận mới “đặt lợi ích của công dân Mỹ lên hàng đầu”./.
Nguồn: Kiều Anh/vov.vn
