Số ca mắc cúm mùa ở TP.HCM đang gia tăng, trong đó nhiều trường hợp chủ quan tự dùng thuốc, nhập viện trễ dẫn đến bệnh chuyển nặng.
Những ngày qua, tại Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM), trung bình mỗi ngày tiếp nhận 15-20 ca bệnh nhập viện vì bệnh lý hô hấp, chưa kể số lượng khám ngoại trú cũng gia tăng.
Theo TS.BS Lê Thị Thu Hương, Trưởng Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, nhiều bệnh nhân đến khám trong cùng một gia đình, có những triệu chứng giống nhau cho thấy sự lây lan rõ rệt trong cộng đồng.
Ngoài ra, có trường hợp cao tuổi nhập viện với triệu chứng sốt, tiêu chảy và ho khan. Phim chụp cho thấy phổi tổn thương rải rác, bệnh nhân phải thở oxy, dùng thuốc kháng sinh và kháng virus. Nguyên nhân chính khiến bệnh tình diễn tiến nghiêm trọng là do người bệnh có bệnh nền lao phổi, giãn phế quản và suy dinh dưỡng.
Người lớn tuổi có bệnh nền dễ gặp biến chứng nặng khi mắc cúm.
Bác sĩ Lê Thị Thu Hương cho biết, cúm có thể gây nhiều mức độ tổn thương, từ viêm mũi xoang, viêm họng cho đến viêm phổi và các biến chứng toàn thân như viêm cơ tim, suy đa tạng hoặc làm trầm trọng thêm bệnh nền như đái tháo đường, tăng huyết áp, tim mạch. Bệnh cũng dễ dẫn tới đồng nhiễm hoặc bội nhiễm vi khuẩn, trong đó phế cầu là tác nhân thường gặp.
“Chủng cúm A/H3N2 đang lưu hành có xu hướng gây bệnh nặng hơn trên nhóm triệu chứng nhanh hơn người lớn tuổi, người có bệnh nền và tốc độ lây lan nhanh. Dữ liệu trong nước chưa ghi nhận biến động đáng kể về độc lực, nhưng do giao thương quốc tế lớn, khả năng xuất hiện biến thể từ nơi khác là điều có thể xảy ra”, Bác sĩ Hương nói.
Về xét nghiệm, bác sĩ cho biết các cơ sở y tế thông thường chỉ phát hiện được cúm A hoặc B. Việc xác định chủng như H3N2 hay H1N1 đòi hỏi xét nghiệm định tuýp chuyên sâu, hiện chỉ thực hiện tại một số đơn vị như Viện Pasteur hoặc các trung tâm chuyên biệt.
Triệu chứng lâm sàng của cúm giữa các chủng cũng khó phân biệt, thường gồm sốt, hắt hơi, sổ mũi, đau đầu, đau mỏi cơ, đau họng, khàn tiếng, ho khan và mức độ mệt mỏi thường nặng hơn cảm lạnh thông thường.
BS.CK2 Nguyễn Hoàng Phong, Trưởng khoa Hô hấp 1, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM) cho biết, số lượng bệnh nhi nhập viện do các bệnh về đường hô hấp cũng gia tăng trong thời gian gần đây.
Trên 80% mắc viêm nhiễm đường hô hấp do siêu vi, trong đó cúm mùa cũng là một trong những nhóm siêu vi gây ra tình trạng nhiễm khuẩn đường hô hấp.
Nhiều phụ huynh còn chủ quan đưa trẻ nhập viện trễ.
“Hiện là thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi thất thường, cũng chính là thời điểm lý tưởng để các bệnh về đường hô hấp gia tăng. Đối với trẻ nhỏ, cúm mùa đặc biệt nguy hiểm với nhóm trẻ mắc tim bẩm sinh, trẻ sinh non và các trẻ có bệnh lý dị tật đường hô hấp”, bác sĩ Phong nói.
Bác sĩ khuyến cáo, biện pháp phòng cúm hiệu quả và kinh tế nhất hiện nay vẫn là tiêm vaccine giúp giảm nguy cơ mắc bệnh cũng như hạn chế tần suất và mức độ nặng nếu nhiễm.
Bên cạnh đó, người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng dịch cơ bản như đeo khẩu trang tại nơi đông người, giữ khoảng cách, rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho và nghỉ ngơi tại nhà khi có triệu chứng để tránh lây lan.
Liên quan đến việc tự mua thuốc, bác sĩ nhấn mạnh kháng sinh và các thuốc kháng virus là thuốc kê toa, không nên sử dụng tràn lan vì nguy cơ gây kháng thuốc và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Bác sĩ cũng cảnh báo việc nhiều người dựa vào thông tin từ mạng và các ứng dụng AI để tự chẩn đoán và tự điều trị. Các công cụ như ChatGPT chỉ mang tính tham khảo và không thể thay thế thăm khám lâm sàng. Tự ý dùng thuốc dựa vào tư vấn trực tuyến có thể khiến người bệnh bỏ lỡ thời điểm điều trị tối ưu, đặc biệt là 48 giờ đầu đối với cúm.
Trong bối cảnh mùa lễ, Tết cuối năm với nhiều hoạt động tụ tập, bác sĩ khuyến nghị tiêm vaccine sớm, đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, rửa tay thường xuyên và tránh tiếp xúc gần khi có triệu chứng.
Với trẻ em, người lớn tuổi, phụ nữ mang thai và người mắc bệnh nền, các biện pháp phòng ngừa cần được thực hiện nghiêm ngặt hơn để giảm nguy cơ biến chứng.
Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận khoảng 300.000 đến 500.000 trường hợp mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp. Trong năm 2025, số ca mắc giảm vào giữa năm nhưng đã tăng trở lại trong ba tháng gần đây với mức 8.500 - 11.000 ca mỗi tháng.
Tính từ đầu năm, cả nước đã ghi nhận hơn 132.000 ca cúm mùa, trong đó có ba ca thiệt mạng. Các chủng virus cúm lưu hành chủ yếu vẫn là A (H1N1), A (H3N2) và cúm B, chưa ghi nhận sự thay đổi về độc lực.
Nguồn: Như Thúy/vtcnews.vn
