Những người xuất khẩu sầu riêng Thái Lan dùng biện pháp "Không Covid" và đặt hy vọng vào đường sắt cao tốc để ứng phó quy định nghiêm ngặt của Trung Quốc.
Năm 2021, Thái Lan xuất khẩu hơn 875.000 tấn sầu riêng sang Trung Quốc, mang lại doanh thu ít nhất 3,4 tỷ USD, theo thống kê của Bộ Nông nghiệp.
Năm nay, Thái Lan đặt mục tiêu xuất khẩu nhiều sầu riêng hơn nữa vì dự kiến sản lượng thu hoạch lớn hơn. Tuy nhiên, chính sách "Không Covid" của Trung Quốc có thể tác động tiêu cực đến xuất khẩu sầu riêng của Thái Lan trong mùa vụ tới.
Chiến lược phòng dịch nghiêm ngặt của Trung Quốc đã gây ra tình trạng tắc nghẽn tại các cửa khẩu biên giới, nơi hàng nghìn xe tải chở thực phẩm từ Đông Nam Á phải chờ kiểm tra. Nhiều người trong ngành xuất khẩu sầu riêng Thái Lan cho biết trong trường hợp bị phát hiện có virus, sản phẩm sẽ bị tiêu hủy hoặc cửa khẩu bị đóng vài ngày, thậm chí vài tuần.
Nhiều nông dân ở Thái Lan đã chịu ảnh hưởng, đặc biệt là trong mùa nhãn năm ngoái.
"Thiệt hại rất lớn. Hàng chục nghìn tấn trái cây bị hư hỏng", Chonlatee Numnoo, giám đốc Văn phòng Nghiên cứu và Phát triển Nông nghiệp tại Vùng 6, cho biết.
Vùng 6 là nơi tập trung các nhà sản xuất sầu riêng lớn nhất Thái Lan, bao gồm các tỉnh phía đông Chanthaburi, Rayong và Trat. Theo ông Chonlatee, sản lượng sầu riêng ở khu vực phía đông dự kiến đạt 740.000 tấn trong năm nay, chưa kể 210.000 tấn măng cụt, một mặt hàng xuất khẩu quan trọng khác sang Trung Quốc.
Một quầy bán sầu riêng trên đường phố Bangkok, Thái Lan năm 2020. Ảnh: Reuters.
"Rất khó để chúng tôi kiểm soát vì virus có thể bị phát hiện bằng cách kiểm tra ngẫu nhiên. Hơn nữa, với tình hình Covid-19 hiện tại, biến chủng Omicron dễ dàng phát tán và lây lan nhanh chóng nên chúng tôi khá lo ngại", ông cho hay.
Để giảm thiểu rủi ro hàng hóa nhiễm virus và ngăn chặn sự chậm trễ không cần thiết, Thái Lan thực hiện chiến lược "Không Covid" tại các trang trại và nhà đóng thùng sầu riêng. Các biện pháp bao gồm xét nghiệm thường xuyên cho công nhân, yêu cầu sử dụng khẩu trang, găng tay, kiểm tra thân nhiệt, cũng như khử khuẩn sản phẩm, bao bì và phương tiện vận chuyển sản phẩm qua biên giới.
"Chúng tôi phải đảm bảo nơi đóng hàng không có Covid-19", Chonlatee nói. "Ngay cả đối với những tài xế đưa xe tải vào, chúng tôi cũng có những biện pháp kiểm soát đối với họ, như bố trí nơi ở đặc biệt".
Có 702 nhà đóng gói trái cây xuất khẩu ở miền đông Thái Lan, 630 trong số đó đặt tại Chanthaburi.
Mỗi năm, Thái Lan xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc bằng đường bộ, đường biển và đường hàng không. Hiện tuyến đường chính là qua Lào và Việt Nam, hai nước có cửa khẩu biên giới với Trung Quốc.
Tuy nhiên, với các quy trình phòng Covid-19 nghiêm ngặt dọc theo biên giới, chính phủ Thái Lan hy vọng năm nay trái cây có thể được xuất khẩu sang Trung Quốc bằng tuyến đường sắt cao tốc mới nối thủ đô Vientiane của Lào và thành phố Côn Minh của Trung Quốc.
"Bộ Nông nghiệp đang cố gắng hoàn thành mọi công tác chuẩn bị cho vụ mùa sắp tới, vào khoảng giữa năm nay", Chonlatee cho biết.
Mùa sầu riêng bắt đầu vào khoảng tháng 3 nhưng đạt cao điểm vào khoảng giữa tháng 5 đến giữa tháng 6. Chonlatee tin rằng nếu chính phủ Thái Lan có thể sắp xếp để sử dụng tuyến đường sắt nhằm xuất khẩu trái cây sang Trung Quốc vào thời điểm này, tình hình ùn ứ tại các cửa khẩu biên giới trên bộ sẽ giảm và họ sẽ phân phối được nhiều trái cây hơn sang thị trường trọng điểm.
"Sức chứa của đoàn tàu khá lớn. Một chuyến có thể vận chuyển khoảng 35 container hoặc tối đa 50 container", ông Panusak Saipanich, chủ tịch Hiệp hội Sầu riêng Thái Lan, cho biết. "Điều này có thể giải quyết rất nhiều vấn đề trong lĩnh vực xuất khẩu. Nếu thương vụ đường sắt thành công, chúng tôi sẽ không phải mắc kẹt ở các cửa khẩu biên giới trên bộ. Trong trường hợp bất kỳ cửa khẩu nào bị đóng cửa, có thể chuyển hàng hóa sang tuyến đường sắt".
Hiện Thái Lan chỉ có thể sử dụng tuyến đường sắt cao tốc để xuất khẩu cao su, sắn và hàng hóa liên quan đến quặng, không bao gồm trái cây.
"Chúng tôi đang chờ xem liệu Trung Quốc có chấp thuận kịp cho mùa trái cây năm nay hay không vì vào tháng 5, chúng tôi sẽ có cả sầu riêng và măng cụt. Bất kỳ sự cố nào xảy ra tại các cửa khẩu biên giới trên bộ sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ và điều này rất đáng lo ngại", ông Panusak nhấn mạnh./.
Nguồn: Huyền Lê (Theo CNA)/vnexpress.net
