Dự án đường Vành đai 3 TP.HCM đang bước vào giai đoạn nước rút. Tại Dự án thành phần (DATP) 1 đoạn qua TP.HCM, 2 gói thầu XL12 và XL13 xây dựng hệ thống chiếu sáng, tín hiệu, an toàn giao thông thu hút sự quan tâm của nhiều nhà thầu với hàng chục lượt yêu cầu làm rõ hồ sơ mời thầu (HSMT). Ngoài những thiếu sót về nội dung thuyết minh thiết kế, chỉ dẫn kỹ thuật, nhiều tiêu chí được nhà thầu phản ánh bất cập, kiến nghị Chủ đầu tư rà soát, điều chỉnh để bảo đảm tuân thủ đúng quy định.
Hai gói thầu trên do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng (QLDA ĐTXD) các công trình giao thông TP.HCM làm chủ đầu tư. Trong đó, Gói thầu XL12 Xây dựng hệ thống chiếu sáng - tín hiệu - an toàn giao thông đoạn qua TP. Thủ Đức (cũ) có giá 163,799 tỷ đồng. HSMT được phát hành ngày 30/10/2025, sau đó được điều chỉnh vào các ngày 14 và ngày 17/11/2025, bổ sung nhiều trang thuyết minh và chỉ dẫn kỹ thuật.
Gói thầu XL13 Xây dựng hệ thống chiếu sáng - tín hiệu - an toàn giao thông đoạn qua huyện Củ Chi - Hóc Môn - Bình Chánh (cũ) có giá 202,784 tỷ đồng, phát hành HSMT ngày 31/10/2025.
Dự án thành phần 1 Xây dựng đường Vành đai 3 đoạn qua TP.HCM đang được tăng tốc thi công. Ảnh: Song Lê
Ngay sau khi phát hành HSMT, nhiều nhà thầu đã phát hiện thiếu nội dung thuyết minh thiết kế, thiếu mục mô tả thanh toán, không thống nhất giữa bản vẽ, tiên lượng và chỉ dẫn kỹ thuật. Với Gói thầu XL12, Chủ đầu tư đã ban hành Quyết định số 8608/QĐ-BQLDAGT-KHĐT ngày 14/11 bổ sung các trang thuyết minh 63, 64, 76, 77, 146, 147 và điều chỉnh mục lục chỉ dẫn kỹ thuật. Ngày 17/11, HSMT tiếp tục được quyết định điều chỉnh bổ sung 6 trang thuyết minh thiết kế do thiếu sót trong quá trình scan hồ sơ. Phần chỉ dẫn kỹ thuật thi công và nghiệm thu được bổ sung, điều chỉnh 3 nội dung do thiếu sót trong quá trình scan và đánh máy.
Tại Gói thầu XL13, các yêu cầu làm rõ HSMT chỉ ra sai lệch khối lượng lớn giữa chỉ dẫn kỹ thuật với hồ sơ thiết kế. Đơn cử, với cáp điện Cu/XLPE/PVC/DSTA/PVC 2×10 mm², HSMT công bố 475 m, trong khi bản vẽ thiết kế thể hiện 930,98 m. Bên cạnh đó, nhiều đơn vị tính thiếu thống nhất như: biển báo trong chỉ dẫn kỹ thuật tính theo diện tích (m²), trong bảng kê lại tính theo “biển”; móng giá long môn trong chỉ dẫn kỹ thuật tính theo tấn, bảng khối lượng lại tính theo bộ… Ngoài ra, nhiều hạng mục như: móng trụ đèn, móng tủ điều khiển, mương cáp điện ngầm, hố ga kéo cáp, dây cáp điện, tiếp địa, trụ - đèn tín hiệu, phao giới hạn luồng, phao tiêu, biển báo dưới cầu… không có mô tả kỹ thuật. Ngày 18/11, Chủ đầu tư có quyết định điều chỉnh HSMT, theo đó sửa đổi bảng kê hạng mục công việc ở 9 đề mục khác nhau, đồng thời điều chỉnh bổ sung nhiệm vụ thiết kế, nhiệm vụ BIM.
Một nhà thầu tại TP.HCM cho rằng, việc thiếu trang trong tài liệu kỹ thuật, thiếu chỉ dẫn kỹ thuật không phải là lỗi hiếm gặp, nhưng tại các gói thầu lớn, sự thiếu sót này dễ tạo rủi ro, ảnh hưởng đến sự chuẩn xác khi tiên lượng xây dựng giá dự thầu.
Bên cạnh những thiếu sót được điều chỉnh, tại cả 2 gói thầu, nhà thầu phản ánh HSMT yêu cầu huy động các thiết bị có công suất lớn (máy lu 25 tấn, ô tô tự đổ 22 - 27 tấn, máy đào 1,25 m³, cần trục bánh xích 10 tấn…) là không cần thiết, không phù hợp với quy mô gói thầu, bởi các gói thầu không có hạng mục nền, móng hoặc đào đắp lớn. Dẫn chiếu khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu 2023, nhà thầu cho rằng, tiêu chí kỹ thuật không được yêu cầu cao hơn mức cần thiết nhằm tránh hạn chế nhà thầu. Thông tư số 79/2025/TT-BTC cũng quy định, yêu cầu về thiết bị phải phù hợp tính chất gói thầu, không dẫn đến thu hẹp phạm vi cạnh tranh.
Trong văn bản trả lời làm rõ ngày 14/11, Chủ đầu tư giữ nguyên yêu cầu, không lý giải về sự cần thiết của các thiết bị công suất lớn, cho phép nhà thầu đề xuất thiết bị công suất lớn hơn hoặc làm rõ tối đa 2 lần.
Liên quan tới yêu cầu kinh nghiệm thực hiện hợp đồng tương tự tại Gói thầu XL13, nhà thầu phản ánh, HSMT yêu cầu các hạng mục A1, A2, A3 phải thuộc công trình giao thông cấp I, trong khi theo Mẫu số 3A ban hành kèm theo Thông tư số 79/2025/TT-BTC, trường hợp gói thầu chỉ bao gồm các hạng mục công việc (không phải là công trình theo pháp luật xây dựng), không bắt buộc quy định cấp công trình.
Về nội dung này, Chủ đầu tư trả lời, các hạng mục của Gói thầu XL13 đều thuộc công trình giao thông cấp I theo thiết kế kỹ thuật - dự toán đã duyệt, vì vậy yêu cầu này là phù hợp.
Một nhà thầu chia sẻ, đây là điểm dễ gây tranh cãi. Nếu HSMT không tuân thủ mẫu bắt buộc theo Thông tư số 79/2025/TT-BTC, áp dụng chưa nhất quán giữa “hạng mục” và “công trình” theo pháp luật xây dựng, có thể làm giảm số lượng nhà thầu tham dự, ảnh hưởng đến tính cạnh tranh của cuộc thầu.
Yêu cầu về hàng hóa cũng nhận được nhiều đề nghị làm rõ. Cụ thể, nhà thầu phản ánh việc HSMT nêu cụ thể model thiết bị tủ điều khiển kết nối trung tâm: Modem TM/TRANLTE-V9.0 và Bộ điều khiển trung tâm TM/PLC-V6.0. Nhà thầu cho biết, đây là model độc quyền của một nhà sản xuất, có tính định hướng hàng hóa bởi không kèm cụm từ “hoặc tương đương”. Trong trả lời làm rõ ngày 14/11, Chủ đầu tư chưa làm rõ đây là model tham chiếu hay bắt buộc, cũng chưa ban hành bộ tiêu chí tương đương. Nhà thầu đánh giá, đây là một “nút thắt” có thể dẫn đến kiến nghị, khiếu nại sau này.
Theo chuyên gia đấu thầu, với các gói thầu có phạm vi kỹ thuật rộng và nhiều hạng mục, sự chính xác của HSMT là tối quan trọng. Đặc biệt, sự nhất quán về khối lượng giữa bản vẽ thiết kế và chỉ dẫn kỹ thuật là yếu tố then chốt để bảo đảm giá dự thầu chính xác, tránh rủi ro đội chi phí, chậm tiến độ trong quá trình thi công vì phải điều chỉnh.
HSMT các gói thầu XL12, XL13 với số lượng yêu cầu làm rõ dày đặc, hàng loạt sai lệch khối lượng, thiếu chỉ dẫn kỹ thuật, thuyết minh thiết kế… đặt ra yêu cầu rà soát khâu lập, thẩm định HSMT để bảo đảm đồng bộ, chính xác và tuân thủ quy định pháp luật.
Hiện tại, thời điểm đóng/mở thầu hai gói thầu XL12 và XL13 lần lượt được lùi sang các ngày 28/11 và 1/12/2025 sau khi Chủ đầu tư có các quyết định điều chỉnh HSMT./.
Nguồn: Ngọc Tuấn/baodauthau.vn
